رسم فنی- جلسه ی هفتم

در جلسات قبل نحوه ی ترسیم نماهای بیرونی اجسام یا تصاویر مجسم بیان شدند. اما هر قطعه ممكن اســت علاوه بر شــكل بيرونى خود، داراى جزئياتى در داخل شكل باشد که به ناچار آنها را به صورت خط چین در نماها ترسیم می کردیم. اما یک نقشه بايــد به خوبــى بتواند هم شــكل بيرونى و هم جزئيات داخلی را معرفى كند.در ترسیمات پیشین اگرچه نماها جسم را به خوبى معرفــى می كردند، اما به دليل وجود خط چين هاى زياد، گاهاً درك آن دشوار خواهد شد. برای رفع این مشکل و کاهش ابهامات، تکنیکی با عنوان برش معرفی شده است. به كمك برش میتوان قسمتهاى غيرقابل ديد را در نماها آشكار نمود. در ادامه به تشریح چگونگی استفاده از این تکنیک پرداخته شده است.

محتوای درس:

برش

تعریف برش:

هر قطعه ممكن اســت علاوه بر شــكل بيرونى خود، داراى جزئياتى در داخل شكل باشد. نقشه بايــد به خوبــى بتواند هم شــكل بيرونى و هم جزئيات داخلی را معرفى كند. در نقشه ی زیر اگرچه نمای روبروی جسم را به خوبى معرفــى میكند، اما به دليل وجود خط چين هاى زياد، درك آن كمى مشكل اســت. به كمك برش میتوان قسمتهاى غيرقابل ديد را در نماها به صورت ديد آشكار نمود.

برش قسمت های غیر قابل دید را آشکار می کند.

مسیر برش:

مسير فرضى ابزار برش (مانند اره) را در نما با خطى معين به نام مســير برش نمايش می دهيم. مســير برش تركيبى از خط محور با خط ضخيم در ابتدا و انتهاى آن است. هر مسير برش را بايد نام گذارى كرد، مانند A-A یا B-B و غیره.

هاشور:

براى مشــخص كردن جاهايى كه به وســيله ى ابزار برش فرضى بريده شــده اســت، از هاشــور استفاده میشود. به عبارت ديگر هر جا كه توسط ابزار فرضى برش از آن براده بردارى شود، آن مقطع هاشور زده میشود.

براى رسم درست هاشور به نكات زير توجه كنيد:

1- زاويه ی هاشور 45 درجه و ضخامت خط آن، خط نازك است.

2- جهت هاشـور، معمولاً از راســت و بالا به ســمت پايين و چپ است (بر عکس هم ممکن است).

3-هاشور هرگز به خط چین منتهی نمی شود.

4- هاشور معمولاً بايد به خط اصلى تكيه كند (هاشور از خط اصلى عبور نمیكند).

5- هاشور نباید با خطوط اصلی موازی و یا برآن عمود باشد.

6- در یک قطعه، جهت و فاصله ی هاشور بایستی یکسان باشد.

7- اگر چند قطعه كنار هم بريده شوند، جهت هاشور و فاصله ی آنها تغيير می يابد.

گونه هاى ديگر هاشـور

چگونگی ترسیم سطح برش خورده در نمای مقابل:

چگونگی ترسیم سطح برش خورده در نمای جانب:

چگونگی ترسیم سطح برش خورده در نمای بالا:

چگونگی ترسیم سطح برش خورده در دو نما:

اندازه گذاری در برش:

برحسب ضرورت ميتوان نماي برش خورده در قسمتهاي هاشور زده شده را نيز اندازه گذاري كرد. براي اين منظور دقت شود خطوط هاشور، عدد اندازه را قطع نكند.

برش اجسام غیر متقارن:

در صورت نياز مي توان اجسام غير متقارن را هم برش زد.

برش تیغه ها:

تیغه هایی که به موازات مسیر برش قرار دارند را نمی توان در برش ترسیم کرد. در واقع هاشور زده نمی شوند.

تیغه ها را نمی توان در امتداد مسیر برش ترسیم کرد. ولی تیغه های عمود بر مسیر برش هاشور زده می شوند.

چنانچه تیغه ها در راستای عمود بر مسیر برش قطع شوند، رسم می شوند.

برش ساده:

در مــواردي كه براي نشــان دادن داخل يــك قطعه فقط نياز به يك صفحه ی مســطح باشــد، برش را ساده يا كامل مي نامند. در برش ســاده،تمامي جزئيات داخل يك جسم در يك راستا قرار مي گيرد.

براي نمايش برش ســاده، پس از ترســيم نماهاي لازم از قطعه، نماي مورد نظر را انتخاب ميكنيم، ســپس خطوط نديــد را كه بر اثر مرور صفحه برش آشــكار ميشــود با خطوط اصلي جايگزيــن ميكنيم. خطــوط اضافي كه در مســير صفحه برش قرار دارد پاك مي شــود.ســپس به كمــك گونياي 45 درجه با تكيــه بر خطكش تي، خطوط هاشور را با خط نازك و بر اساس قواعد ذکر شده ترسيم مي كنيم. همچنين، مسير برش را در نماي ديگر ترسيم مي كنيم.

برش شکسته:

تفاوت قطعات 1 و 2 و 3 در چيست؟

براي آنكه بتوانيم جزئيات داخلي قطعة 3 را به خوبي نمايش دهيم، مسير برش بايد چگونه باشد؟

در برخي از اجسام جزئيات مربوط به مقاطع آن در يك راستا قرار ندارد. در اين اجسام به جاي يك سطح برش از دو يا چند سطح برش، بنا به نياز استفاده ميشود. اين سطوح معمولاً با هم موازي هستند. اين نوع برش به برش شكسته معروف است.